1993’ten bu yana Interferon Beta grubu ve Glatiramer isimli; baðýþýklýk sistemini düzenleyici 2 grup tedavi mevcuttu. Varolan bu ilaçlara baðýþýklýk sistemi düzenleyici veya baskýlayýcý farklý ilaçlar ekleyerek mevcut tedavilerin etkinliðini artýrma çalýþmalarý sürüyor.
    Alberta-Kanada’dan gelen bir çalýþmada Glatiramer’e tetrasijklin yapýsýnda minosiklin isimli bir antibiyotiðin eklenmesi ile MR lezyon sayýsý ve klinik atak oranýnda azalma eðilimi gösterildi. Yan etkiler açýsýndan da konbinasyonun iyi tolere edildiði belirtildi.
   Esasen tip 2 diabet-þeker-hastalarýnda kullanýlan bir baþka iltihap-karþýtý ilaç Pioglitazone interferon beta 1a’ ilacý ile birlikte verildiðinde takip ölçütlerinde daha olumlu bir profil çizildiði görüldü. Bu çalýþmalarýn faz 3 çalýþmalarý, daha geniþ hasta grubunda çalýþmasý ve takibi gerekiyor.    
   Ã–te yandan Mineapolis Nöroloji Kliniðinde interferon beta grubu ilaçlara; iltihap-karþýtý dozlarda lipit düþürücü ilaçlarýn (örneðin: atorvastatin) eklenmesi çalýþmasýnda klinik ve MR ölçütlerinde olumsuz sonuçlar görüldü.
   Cleveland Klinik’te yürütülmekte olan bir baþka çalýþmada da interferon Beta1a ile aðýzdan methotraxate ve metil prednizolon tek tek veya konbine edilerek verilmektedir. Ã�lk aþamasý ümit verici olunca, geniþletilmiþ planlarla çalýþma sürmektedir.

2. Yeni Moleküller
Rituximab: Gündemdeki pek çok antikor tedavilerinden biridir. Halen romatoit artirit bazý lenfoma hastalýklarýnda kullanýlýtor.
   Nöroimmunoloji okulumuzun da kurul üyesi olan, okulumuzun toplantýlarýna her defasýnda katýlan Kanadalý meslektaþým ve arkadaþým Sn.Dr.Amit Bar-Or’un liderliðini yaptýðý faz 2 çalýþmada bazý önemli yan etkilere karþýn klinik ve MR sonuçlarý Faz 3 çalýþma için ümit verici bulundu. Çalýþma farklý kollarla San Francisco ve Mayo Klinik-Rochester’de de sürüyor.
 
Alemtuzumab(Campath): Bu da anti-CD52-monoklonal antikor yapýsýnda bir moleküldür.
   B Hücre Kronik lenfositer lösemide kullanýlýyor. Erken ve aktif MS’te etkin görünmekle birlikte yan etki profili ciddi bir ilaç. Cambridge’den Dr.Coles toplantýlarýmýzda; yan etki ve etki profili ile ilgili iki farklý güvenlik çalýþmasýnýn planladýðýnýn bize bildirdi.

Daclizumab: Bu antikorda IL2R adlý bir çeþit T hücre ünitesini kesintiye uðratarak iltihap yürütücü hücrelei ve dolayýsýyla iltihabý önlemeyi hedeflemektedir.
   Bütün bu antikor tedavilerinde ciddi enfeksiyon geliþimi sorunlarý söz konusu olup kontrollü çalýþmalara ihtiyaç vardýr. Halen bu tip güvenlik çalýþmalarý sürmektedir. Bu antikor grubu ilaçlar ancak çok merkezli araþtýrmalara katýlan hastalarda çalýþma ilacý olarak alýnabilmektedir. Henüz klinik kullaným izinleri çýkmamýþtýr.

Natalizumab: FDA (Amerikan Ã�laç Dairesi) ve Avrupa Ã�laç Kurumu tarafýndan onaylanmýþ ilk monoklonal antikor grubu ilaçtýr.   
Hacettepe Nöroimmunoloji Ünitemizin de katýldýðý dünya ölçeðinde çok merkezli çalýþma ve uzatma çalýþmalarý ile varolan çalýþmalara cevapsýz, aktif hastalýðý olan MS hastalarý için kullaným onayý almýþtýr. Hastalýðýn erken aþamalarýnda olan kan-beyin bariyerindeki zedelenme mekanizmalarýnda etkindir. Kan-beyin bariyer zedelenmesini tamir ederek iltihap taþýyýcý beyaz kürelerin beyin dokusuna geçiþini engeller. Klinik ve MR tedavi kýstaslarý göz önüne alýndýðýnda var olan baðýþýklýk sistemini düzenleyici tedavilerden (Interferon B ve GA) yaklaþýk 2,5-3 kat üstün bulunmuþtur. Henüz ülkemizde hastalarýmýzýn hizmetine sunulamadý. SSYB Ruhsat �ncelemelerini sürdürüyor. Hýzlý ilerleyen hastalarýmýz için bakanlýða sunulan ivedi raporlarýmýza cevap bekliyoruz.

BHT-3009:
Multiple Sklerozun tedavisi için geliþtirilmiþ olan bir bakteriyel plazmiddir. Plazmidlerin aþýrý immün yanýtlarý baskýlayabildikleri ve plazmid esaslý immünoterapötiklerin iyi tolere edildikleri ve iyi bir güvenlik profiline sahip olduklarý gösterilmiþtir.   
   BHT-3009, insan miyelin bazal proteini ile ilgili kod sýralamasýný içeren bir bakteriyel plazmid sentez vektörüdür; bir anlamda aþý gibi düþünülebilecek bir tedavi yaklaþýmýdýr. Faz 2 çalýþma sürüyor.

3.MS’te Tedavide Gelecek Vaad Eden ORAL Tedaviler

Oral ilaçlar-tablet olarak aðýzdan kullanýlacak ilaçlarla ilgili araþtýrmalar ünitemiz ve ülkemizde birkaç merkezde dünya ölçeðinde sürmektedir. Bu çok merkezli çalýþmalarýmýzda Cladribin, (FTY)-fingolimod ve terifunomid adlý ilaçlarýn gönüllü h ile takip etmekteyiz. Çalýþmalarýn usul ve kurallarý çerçevesinde sonuçlar resmen merkezi olarak sonuçlanmadan henüz hiçbir merkezde netleþmiþ bir bilgi yok. Ancak önceki faz çalýþmalarý önemli ölçüde umut verici ve cesaretlendirici görünüyor.
   Ortak çalýþma yürüttüðümüz uluslar arasý týp merkezleri ile merkezi haberleþmemizde hali hazýrda önemli bir yan etki bildirimi olmamasý da ayrýca umutlarý artýrýcý bir noktadýr.

Fingolimod:
Dolaþýmdaki beyaz kürelerin/ lenfositlerin çevresel lenf düðümlerinde tutulmasýný saðlýyor. Merkezi sinir sistemine T hücrelerinin geçiþini sýnýrladýðý düþünülüyor. Böylece bu hücrelerin beyin beyaz cevherine olasý yýkýcý etkinliklerinin sýnýrlanmasý beklenmektedir. Uluslar arasý Çalýþmanýn ilk sonuçlarý Eylül 2006’da “New England Journal Of Medicine” dergisinde yayýnlandý. Tedaviye cevap verileri ilacý almayan kontrol hastalara oranla farklý dozlarda tedavi alan 281 hastalýk grupta atak sýklýðýnda %50 azalma; MR aktivitesinde ise %80 oranýnda önemli dereceli olumlu sonuçlar alýndýðý bildirildi. Günde bir kez aðýz yoluyla kullanýlan ilaç 1,25 ve 5 mg dozlarda deðerlendirildi.
   Ã�laç çalýþmasý; uygun kriterlere göre çalýþmaya alýnan gönüllü hastalarýmýzýn katýlýmý ile uluslar arasý merkezlerle birlikte ülkemizde de sürdürülmekte ve hasta alýmý devam etmektedir.

Teriflunomide:
    
   Teriflunomide hýzlý çoðalan hücrelerde T hücreler de dahil primidin sentezinin inhibe etmektedir. Bu yolla T astalarýmýzýn katýlýmý hücrelerin ve yol açtýklarý hasarlandýrýcý etkinin kýsýtlanmasý düþünülmektedir.
    Teriflunomide ait koruyucu ve proflaktik etkinlik, deneysel MS modelinde ve romatoid artrit de etkinliði gösterilmiþtir. Bu ilaç da yurdumuzdaki merkezlerde uluslar arasý merkezlerle birlikte çalýþma için uygun gönüllü hasta alýmýný sürdürmektedir.

4. Diðer Çalýþmalar:

Sitokinleri Hedefleyen Tedaviler:
   Sitokinler T hücreler aracýlýðý ile salýnan baðýþýklýk sisteminde iltihabý sürdürücü veya sonlandýrýcý olabilen; ihtiyaç duyulduðu mikro-çevrede etkin moleküllerdir.
   Salbutamol saðlýklý bireylerde monoster hücrelerden seçici olarak IL-12 üretimini engelleyen bir ajandýr.
   Harvard nöroimmunoloji grubu araþtýrmacýlarý aðýzdan verilen Salbutamol’un ilerleyici MS’lilerde IL-12 üretimini engellediðini gösterdiler.
   Halen ayný ilacýn Glatiramer ile birlikte etkinliði faz 2 aþamasýnda araþtýrýlmaktadýr.
   Rolipram aslýnda bir depresyon ilacý olarak bilinmekle birlikte, yine IL-12 ‘yi düþürdüðü gösterilmiþtir. Ayrýca kan-beyin engeli geçirgenliðini düzenleyici etkisi de olabilir.
 IL-12 ‘yi engelleyici monoklonal üretilen antikorlar da klinik çalýþmalar için deneniyor.
   Matrix Metalloproteinazlarý (MMP) Hedefleyen Çalýþmalar:
   MMP’ler çinko içeren hücre dýþý Matrixin herhangi bir bileþenini parçalaya bilen enzimlerdir.
   MS’de özellikle kan-beyin bariyerinin geçirgenliðinin arttýðý; iltihabý aktivite sýrasýnda bu enzimlerin aktivitelerinden deðiþimler olduðu bilinmektedir. Deneysel düzeyde bu enzimlere iliþki moleküllerle ilgili çalýþmalar sürmektedir.

5. Nöroprotektif (Sinir sistemi koruyucu) Tedaviler:
   Ms’de akson kaybýnýn (myelin kýlýfýn sardýðý yapý-sinir telinin zedelenmesi) erken dönemde baþlayabildiðini ve kaybýn artýk sadece myelin kýlýfýna sýnýrlý olmayabileceðini biliyoruz.
   Akson kaybý birincil bir süreç mi yoksa baðýþýklýk sistemindeki bu mücadele alanýnýn toksik ürünlerinden mi kaynaklanýyor? Bu henüz net deðil.
   Bu toksik maddeler ve sonuçlarýndan korunmaya yönelik çalýþmalarda sürmektedir.
   Biyoteknolojideki ve MS immünolojisindeki geliþmeler, hastalýðýn altta yatan nedenlerine yönelik bilgilerimizin giderek artmasý MS’de tedavide bir çok yeni hedefin gerçekleþebileceðini gösteriyor.
   Buraya aktaramadýðýmýz yüzlerce deneysel çalýþma da ayrýca yürütülüyor. Gerçi hayvan deneylerinin sonuçlarýný her zaman birebir insanlara taþýyamýyoruz ancak bütün bu çalýþmalar gerçekten týbbýn ve nöroimmünoloji bu gerçekten çok karmaþýk hastalýðýný yakýn bir sürede çözebileceðimize dair umutlarýmýzý daha çok artýrýyor.
   Hastalýðý mutlaka yeneceðimize dair umutlarýmýzý korumaya ve sizleri her aþamada bilgilendirmeye devam edeceðiz.
                                                                                          Sevgi ve saygýlarýmla
                                                                              Prof.Dr.Rana KARABUDAK

 Ã�lhan bilgileri aktardýðýn içiðn teþekkürler... :)

 Saðol Ã�lhan ve inanýyorum ki bu çalýþmalar sonucu çok güzel sonuçlar alacagýz.

ilhan abi sagolasýn verdiðin bilgiler için teþekkürler

ilhan verdin bilgiye teþekür