Hücresel Tedavi Derneði ve Saðlýk Bakanlýðý, Kök Hücre Bilimsel Araþtýrma Komisyonu Baþkaný Prof. Dr. Osman �lhan, deneysel amaçlý kök hücre tedavisinin bilimsel bir araþtýrma olduðunu, bu nedenle hastanýn herhangi bir ödeme yapmasýnýn söz konusu olmadýðýný, baþvurunun ise doktor tarafýndan yapýlmasý gerektiðini bildirdi. Kök hücre nakillerinde yüz güldüren araþtýrma sonuçlarý elde edildiðini aktaran �lhan, düzenlenecek bir kongre kapsamýnda gönüllü doktorlara kök hücre üretiminin öðretileceðini söyledi.

Saðlýk Bakanlýðý, 23 Aralýk 2008 tarihinde yayýnlanan Klinik Araþtýrmalar Yönetmeliði ile kök hücre naklinde büyük bir adým atarak, deneysel amaçlý kök hücre tedavisinin önünü açtý. Yönetmeliðe göre deneysel amaçlý kök hücre tedavisi için, ölümle sonuçlanacak bir hastalýkta bütün tedavi yöntemlerinin yapýldýðýnýn belgelenmesi, hastanýn mevcut kök hücre araþtýrmalarýnýn sona ermesini bekleyecek zamanýnýn olmamasý, doktorunun hastanýn kök hücre naklinden fayda göreceði inancýnda olmasý ve bu görüþlerin yayýnlar ile desteklenmesi gerekiyor. Bununla birlikte Saðlýk Bakanlýðý Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüðü bünyesindeki Kök Hücre Bilimsel Araþtýrma Komisyonu’na yapýlacak baþvurularda, hasta doktorunun yanýsýra, iki uzman hekimin daha imzasýnýn bulunmasý þartý var.

Hücresel Tedavi Derneði Baþkaný Prof. Dr. Osman Ã�lhan, Cihan Haber Ajansý muhabirine yaptýðý açýklamada, geçmiþ yýllarda deneysel amaçlý kök hücre tedavisinin bir bilim grubunun çalýþmasý kapsamýnda, grubun seçtiði hastalar üzerinde uygulanabildiðini söyledi. Aralýk 2008’te yayýnlanan yönetmelik ile baþvurularýn hasta rýzasý alýnarak, doktoru tarafýndan ferdi olarak da yapýlabilir hale getirildiðine iþaret eden Prof. Dr. Ã�lhan, "Baþvurularda yönetmelikte belirtilen þartlarýn yerine getirilmesi gerekiyor." dedi.

Prof. Dr. Ã�lhan, bu kapsamda deneysel amaçlý kök hücre tedavisi için baþvurularýn hasta doktoru tarafýndan yapýlmasý gerektiðinin altýný çizdi. Yönetmeliðin çýkmasý ile birlikte Saðlýk Bakanlýðý’na baþvurularýn da gelmeye baþladýðýný aktaran Ã�lhan, "Bunlardan bazýlarýna olumlu, bazýlarýna olumsuz yanýt veriliyor. Kök hücre tedavisi henüz araþtýrma aþamasýnda. Baþvurularda, kök hücre tedavisinin söz konusu hastalýkta etkin olup olmadýðýnýn daha önce yapýlan araþtýrmalarla ortaya konmuþ olmasý çok önemli. Bir çok hasta doktora baþvuruyor, biz de bazýlarýna ’þu andaki yayýnlar bu hastalýkta kök hücre tedavisinin etkin olduðunu göstermiyor’ diyerek ’uygun deðil’ yanýtýný veriyoruz. Amaç, hastaya zarar vermemek, faydalý olmak. Aksi davranýrsak ve tedavi baþarýsýz olursa... Ã�nsanlarýn umutlarýný kýrmak gibi bir düþüncemiz olamaz." diye konuþtu.

Komisyonun her hasta için ferdi olarak karar verdiðini anlatan �lhan, "Örneðin bir hastalýk için deneysel amaçlý kök hücre tedavisine izin verdiysek, ikincisine de kesin olarak izin verilecek diye bir þey yok. Her hasta için ayrý karar veriliyor." ifadesini kullandý.

Kök hücre tedavisinin araþtýrma aþamasýnda olduðunun altýný çizen �lhan, "Baþvurunun kabul edilmesi halinde tedaviler deneme amaçlý olduðu için vatandaþýn elinin cebine gitmesine gerek yok. Zaten böyle bir þey yasak. Bilimsel bir araþtýrma olduðu için vatandaþýn herhangi bir ödeme yapmasý söz konusu deðil." uyarýsýnda bulundu.

Kök hücre tedavisinin pahalý olmadýðýný söyleyen Ã�lhan, "Kanserli hastalarda yýllýk maliyeti 100 bin TL’yi bulan tedaviler var ve baþarýsý sýnýrlý. Bu iþlemin ise yaklaþýk maliyetinin 5-10 bin TL olduðu þeklinde görüþümüz var. Sorun etkinlik ve hastaya zararlý olmama konusunda. Hangi hastalara ne zaman, ne kadar doz, ne kadar süre uygulanacak, bütün bunlar araþtýrýlýyor." þeklinde konuþtu.

GÖNÜLLÜ DOKTORLARA KÖK HÜCRE ÜRET�M� Ö�RET�LECEK

Kök hücre naklinin bazý kanser türlerinde, yaralarýn iyileþmesinde, radyasyona baðlý yanýklarýn tedavisinde, kalp krizinde, þeker hastalýðýnda, estetik sorunlarýn giderilmesinde, kýkýrdak üretiminde etkin olduðunu gösteren çalýþmalar bulunduðunu belirten �lhan; "Bunlar yüz güldüren sonuçlar ama, araþtýrmalar halen devam ediyor. Ayrýca, günümüzde kök hücreden tümör aþýsý üretilmesi çalýþmalarý da sürdürülüyor." dedi.

Ayný zamanda Hücresel Tedavi ve Rejeneratif Týp Derneði Baþkaný olan Prof. Dr. Osman Ã�lhan, dernek tarafýndan 5-8 Mart tarihlerinde Kapadokya’da ilk kez I. Ulusal Hücresel Tedavi ve Rejeneratif Týp Kongresi’nin düzenleneceðini belirtti. Ã�lhan, kongreye yurt dýþýndan da kök hücre nakilleri konusunda isim yapmýþ uzmanlarýný geleceðini kaydetti. Etkinlikler kapsamýnda 30 gönüllü doktora Kayseri Ãœniversitesi Týp Fakültesi Kök Hücre Labaratuarýnda ’kök hücre üretme’nin öðretileceðini açýklayan Ã�lhan, söz konusu kiþilere sertifika da verileceðini anlattý. Ã�lhan kongrede ’kök hücre nedir?’, ’kök hücre nasýl elde edilir’, ’kök hücre nasýl ayýklanýr’, ’kök hücre nasýl dondurulur’, ’kök hücre nasýl eritilir’, ’kök hücre nasýl çoðaltýlýr’ gibi alanlarda da 7-8 saatlik kurslarýn düzenleneceðini söyledi.

Saðlýk Bakanlýðý yetkililerini de bazý oturumlarýna katýlacaðý kongrede; ’Mitoloji ve Dinler Tarihi Açýsýndan Hücresel Tedavi’, ’Hücresel Tedavi ve Hukuk’, ’Hücresel Tedavi ve Felsefe’,’Kök Hücre Tedavisinde Türkiye’de Yasal Durum’ baþlýklarý da ele alýnacak.