hapsetme
|
|
« : 07 ubat 2009 - 19:03:26 » |
|
D vitamini yaðda eriyen vitaminlerdendir. Ýki þekilde bulunur. Aktif ergosterol, kalsiferol ve D2 vitamini gibi adlarla da bilinen ergokalsiferol ýþýnlanmýþ mayalarda bulunur. Aktif 7-dehidrokolesterol ve D3 vitamini gibi adlarla da anýlan kolesalsiferol ise insan derisinde güneþ ýþýðý ile temas sonucu meydana gelir ve daha çok balýk yaðýnda ve yumurta sarýsýnda bulunur. Isýya ve piþirmeye karþý dayanýklýdýr.
Yararlarý
Ince barsaklardan kalsiyum ve fosforun emilimini düzenleyerek kemik büyümesi, sertlesmesi ve tamiri üzerinde etkili olur. Rasitizmi önler. Böbrek hastaliklarinda düsük kan kalsiyumu seviyesini düzenler. Postoperatif kas kasilmalarini önler. Kalsiyumla birlikte kemik gelisimini kontrol eder. Bebekler ve çocuklarda kemik ve dislerin normal gelisme ve büyümesini saglar. Günes ýþýðý bakýmýndan yetersiz bölgelerde yasayan çocuklar. Yetersiz gýda alan ve fazla kalori yakan kisiler, 55 yaþýn üzerindekiler, özellikle menapoz sonrasý kadýnlar, emziren ve hamile kadýnlar, alkol kullananlar, kronik hastalýðý olanlar, uzun süredir stress altýnda olanlar, yakýn geçmiþte ameliyat geçirmis olanlar, mide-barsak kanalýnýn bir kýsmý ameliyat ile alýnmýþ olanlar, aðýr yaralanma ve yanýðý olan kiþilerin D vitaminine özellikle ihtiyaçlari vardýr.
Eksikliði nelere yol açar?
Rasitizm:(Çocuklarda D vitamini eksikliði ile oluþan hastalýk)Çarpýk bacaklar, kemik veya eklem yerlerinde deformasyonlar, diþ geliþiminde gerilik, kaslarda zayýflýk, yorgunluk, bitkinlik. Osteomalazi (yetiþkinlerde D vitamini eksikliði ile oluþan hastalýk) kaburga kemiklerinde,omurganýn alt kýsmýnda, leðen kemiðinde, bacaklarda aðrý, kas zayýflýðý ve spazmlarý, çabuk kýrýlan kemikler.
Hangi besinlerde bulunur?
Süt ve süt ürünleri.
Günlük ihtiyacýnýz nedir?
Kadýn ve erkeklerde her gün alýnmasý gereken en az doz 200 ünitedir. Düzenli süt içenler ya da süt ürünleri tüketenlerin yeterince D vitamini aldýðý söylenebilir. Ayrýca vücut güneþ ýþýnlarýna maruz kaldýðýnda, kendisi de D vitamini üretir. Yaþlýlýkta kemiklerin zayýflamasýna (osteoporoz) karsý, günde 400-800 ünite kadar D vitamini takviyesi alýnmasý yararlý olmaktadýr.
Fazlasýnýn zararlarý
Yüksek miktarlarda alýnmasý toksik reaksiyonlara (zehirlenme) neden olabilir. Uzun süreli doz aþýmý yüksek kan basýncý, mide bulantýsý ve kusma, düzensiz kalp atýþý, karýn aðrýsý, iþtah kaybý, zihinsel ve fiziksel geliþme geriliði, damar sertliðine eðilim, böbrek hasarlarýna yol açabilir. Günde bir litreden fazla süt içen ya da buna yakýn süt ürünü tüketen kiþilerin ayrýca D vitamini almalarý risk yaratabilir. Günde 1000 üniteye kadar D vitamini alýnmasý güvenli olarak nitelendirilirken, günde 5 bin üniteden fazla alýnmasý halinde böbrekler ve kalpte hasar riski doðabilir.
|