nisa
|
|
« : 16 Aralk 2007 - 00:07:37 » |
|
UYUÞMA : Uyuþma Tipleri : MS'in ortak semptomlarýndan olan uyuþma; kol, bacaklar veya bedende kuþak þeklinde geliþir. Uyuþma dört kategoride incelenir. 1-Parestezi: Kiþinin belirli bir bölgeye sürekli iðneler batýyor gibi hissetmesidir. Beraberinde ürperme ve karýncalanma da vardýr. 2-Disestezi: Sinir boyunca yanma hissi, daha önce aðrýsýz olan dokunma ve sýkmalarda aðrý, karýncalanma ve algýlamada farklýlýk olmasýdýr. 3-Hiperpati: Aðrýya karþý hassasiyetin artmasý durumudur. 4-Anestezi: Dokunma, aðrý veya sýcaklýk dahil tüm duyularýn kaybolmasýdýr. Bu duyulardan bir veya birkaçý deðiþik þiddette olursa buna da hipoestezi denir.
Uyuþukluðun ilk üç tipi (parestezi, disestezi ve hiperpati) MS hastalarýnda deðiþik zamanlarda farklý derecelerde görülür. Dördüncü tip olan anestezi ise MS hastalarýnda nadiren görülse de, hipoestezi sýktýr.
Duyusal semptomlar bir çok hastada gelip geçme eðilimindedir ve kalýcý olmamasý nedeniyle iyi gidiþ olarak deðerlendirilir. Çoðunlukla duyudaki deðiþiklikler; el, kol veya ayaðýn bir bölümünde görülebilir.
MS tanýsý konmamýþ biri için uyuþma, hastalýðýn mutlak belirticisi deðildir. Birçok rahatsýzlýk , uyuþma benzeri semptomlara neden olabilir. Þeker hastalýðý, el bileðinde sinir sýkýþmasý (Karpal tünel sendromu) diþ aðrýsý, sýrt ve boyun problemleri, vitamin eksikliði, anemi (kansýzlýk) ve hatta sýký kýyafetler söz konusu rahatsýzlýklara yol açabilir. Uyuþukluk Ýçin Tedavi Tipleri : MS hastalarý için, uyuþmalar normalde zararsýzdýr, çoðu zaman az aðrýlý veya tamamen aðrýsýz olabilir. Bir durum için fazlasýyla aðrýlý veya disestetik olmamasý halinde ilaçla tedavi ön görülmez. Hastalarca bu semptom üzerinde fazla durulmasý uyuþukluðu artýrabileceði için hastalarýn çoðu aldýrýþ etmemeye çalýþýr. Ýlaçlar Kullanýlmalý mý? Steroidler (kortizon gibi) alevlenmeyi azaltarak bu durumda olumlu geliþim saðlayabilir. Bu , özellikle uyuþmanýn bulunduðu bölgelerde etkinliðin seyrinin belirlenmesi açýsýndan hekimlere yardýmcý olabilir. Genellikle steroidler daha ciddi durumlarda kullanýlmak üzere saklanan ve sýk kullanýmýndan en çok sakýnýlan ilaçlardýr.
Bir çeþit B vitamini türevi olan Niacin , uyuþukluðu azaltmada yardýmcý olarak kullanýlýýr. Nöbete karþý kullanýlan ilaçlardan olan phenytoin (epdantoin) ve carbamazepine (Tegretol) aðrýlý yanmalar veya elektrik çarpmasý gibi semptomlarýn kontrolü için öngörülebilir. Sakinleþtirici ve antidepresan bir ilaç olan amitriptyline (Laroxyl) de uyuþukluðun azaltýlmasýnda etkilidir. Bu ilaçlarýn yan etkileri olmasý nedeniyle yalnýzca gece yatmadan önce alýnmalarý tavsiye edilir. Nortriptyline veya Ýmipramine gibi diðer antidepresanlar da denenebilir.
Önceden de belirtildiði gibi, uyuþukluk vakasý, MS'in zararsýz semptomu olarak kabul edilir. Aðrýlý semptomlarýn veya sinir boyunca yanmalarýn geliþtiði dizesteziler olmadýkça, ilaç tedavisi öngörülmez. MS'ten kaynaklanan uyuþmalar, en iyisi aldýrmayarak ve dikkati baþka faaliyetlere yönlendirerek tedavi edilebilir. Her MS semptomunda olduðu gibi uyuþma problemi ile karþýlaþýlmasý halinde, bir doktora danýþýlarak sorunun MS'ten kaynaklanýp kaynaklanmadýðý belirlenmeli; doktorun isteyecegi tetkikler yapýlmalý veya tedavi önerileri öðrenilmelidir
|