OMEGA-3

[tvengin]

Omega-3 çoklu-doymamýþ yað asitleri grubundan bir temel yað asitidir. Omega-3 hayvansal olarak balýk (ringa,uskumru, sardalye, alabalýk ve somon) ve az miktarda yumurtada, bitkisel olarak da keten tohumu yaðý, kanola yaðý, soya fasulyesi yaðý, ceviz, balkabaðý çekirdeði, kenevir tohumu yaðý ve semizotunda, omega-3 ün kýsa zincirli tipi olarak bilinen ALA (Alfa-Linolenic Acid) þeklinde bulunur. Omega-3 ün prekursörü (ilk baþlangýç þekli) kýsa zincirli tip olarak bilinen ALA (Alfa-linolenic Acid) Alfa-Linolenik Asit’ tir. ALA (Alfa-Linolenik Asit) bitkilerden gelen bir temel yað asitidir. Bir temel besin olarak dikkate alýnýr ve vücut tarafýndan enerji kaynaðý olarak kullanýlýr. ALA bir “ana” yað asiti olarak görev yapar, çünkü vücut tarafýndan balýk yaðýnda bulunan diðer iki temel yað asidine (EPA ve DHA) dönüþtürülür. Ã�nsan vücuduna faydalý olabilmesi için bu kýsa zincirli omega-3 yað asitlerinin (ALA) uzun zincirli yað asiti tipine dönüþtürülmesi (EPA: Ekosa Pentaenoik Asit ve DHA: Dokosa Heksaenoik Asit ) gerekmektedir. Allahtan vücut bu dönüþümü kendisi yapabilmektedir. Fakat bazý hastalýklar bu dönüþümü azaltabilmekte veya engellemektedir. EPA ve DHA gibi daha faydalý asit türlerine dönüþüm yaþ, beslenme ve hormonal durum gibi faktörlerle þiddetle sýnýrlanmaktadýr. EPA’ nýn kaynaðý balýk yaðlarýnýn çok faydalý olmalarýnýn nedeni de budur. Doymuþ yaðlar, kolesterol ve karþý yað asitleri bakýmýndan zengin bir beslenme alýþkanlýðý, vücudun bu doymamýþ yað asitlerini üretme yeteneðini azaltýr. Omega-3 yað asitleri vücutta kalp hýzý (nabýz) dahil, kan basýncý, baðýþýklýk sistemi tepkisi ve yaðlarýn yýkýlmasý-bozulmasý (breakdown) gibi çeþitli düzenleyici fonksiyonlarý yerine getirir. ALA gibi temel yað asitleri vücutta beyin ve sinir dokularýný yapmak için de kullanýlmaktadýr. Araþtýrmalar ALA’ nýn koroner kalp hastalýklarýný ve damar sertliðini veya týkanmasýný önleyebileceðini göstermiþtir. Migren tipi baþaðrýsý ve depresyon gibi durumlar için anti-inflamatuar (iltihap giderici) ve immünolojik (baðýþýklýk sistemi) etkileri üzerine de araþtýrmalar yapýlmýþtýr. Gerçekte ALA kolesterol seviyesini düþürmek, allerjik ve inflamatuar rahatsýzlýklarý tedavi etmek, MS (Multiple Sclerosis) ve Lupus (SLE-Systemic Lupus Erythematosus ) gibi otoimmün (organizmanýn kendi yapýlarýna karþý otoantikorlarla saldýrýya geçmesi) hastalýklarý ile mücadele etmek için kullanýlmaktadýr. Beynimiz % 60 oranýnda yaðdýr ve DHA (Omega-3 grubundan bir temel yað asidi) beynimizde en bol bulunan yaðdýr. DHA ayný zamanda anne sütünde de en bol bulunan yaðdýr. Çünkü bebekler ona beyinlerinin beslenmesi ve göz geliþimleri için ihtiyaç duyarlar. Bu omega-3 yað asidi (DHA) beyin hücrelerinin birbirleriyle baðlantýsý ve beyin sinyallerinin doðru bir þekilde iletimi için de önemlidir. O ayný zamanda gözdeki retinada da yüksek yoðunlukta bulunmaktadýr. Son araþtýrmalar, omega-3’ lerin (bir temel yað asitleri ailesi) insan sütünde bulunduðunu, ama hazýr sütlerde olmadýðýný göstermektedir. Trigiliseritler kalp hastalýðý riskinin artmasýndan sorumlu maddelerdir. Bazý uzmanlar, trigliseritlerin kolesterolden bile daha önemli risk göstergeleri olduklarýna inanmaktadýrlar. Trigliserit seviyesinin yükselmesi, kanýn pýhtýlaþma olasýlýðýný arttýracaðý, kaný daha vizkoz yapacaðý ve böylece kanýn damarlar boyunca ilerleyiþini güçleþtireceði için, kalp hastalýðýna baðlý ölüm riski artabilir. Omega-3 doymamýþ yaðlarý, trigliseritleri %30 gibi yüksek bir oranda düþürebilir ve böylelikle kalp krizi riskini azaltabilir.

Omega-3 Eksikliðinin Belirtileri:

Yavaþ büyüme

Görme zayýflýðý

Öðrenme yeteneðinde zayýflýk

Motor hareketlerde düzensizlik

Kol ve bacaklarda uyuþukluk hissi

Davranýþ deðiþikli