|
yuceer
|
 |
« : 17 Mays 2008 - 19:07:17 » |
|
MS HAKKINDA DOKUZ YANLIŞ SÖYLENTİ
Multipl Sklerozla ilgili daha öğrenilecek çok şey var. Burada MS hakkında duyma olasılığınız olan bazı yanlış fikir ve yorumlardan (-ki biz bunlara söylenti demeyi uygun buluyoruz.) bahsedip doğrularını belirtmeye çalışacağız .
SÖYLENTİ I
“MS, ölümcül bir hastalıktır.”
MS, ölümcül değildir. İstatistikler, çoğu MS’linin normal bir ömür süresine sahip olduklarını gösteriyor. MS’le ilişkisi olduğu düşünülen pek çok ölümde hastalığın ilerlemiş basamaklarında görülen komplikasyonlar rol oynar. MS’te erken ve etkili tedavi, bu komplikasyonları önleyebilir. MS, çok çok nadir durumlarda kötücül ilerleyici ve ölümcül olabilir.
SÖYLENTİ II
“MS’liler er geç tekerlekli sandalyeye mahkum olacaklardır.”
Bu kesinlikle doğru değildir. MS’li pek çok birey hiç kimseden hiçbir yardım almaksızın yürür durumda kalabilir. Bununla birlikte, daha uzun süredir MS’li olanların bazıları aletlere gereksinim duyabilirler. Buna ek olarak halen yürüyebilenler de düşmeden doğabilecek zararları engellemek amacıyla tekerlekli sandalye, baston ve skuter gibi yardımcı cihazlar kullanabilirler. MS’lilerin yalnızca %25’i tekerlekli sandalye kullanmak ya da ömürlerini yatakta geçirmek zorunda kalabilirler. Çünkü, onların yeni düzenleyici ilaçlar bulunmadan önce yürüme şansları yoktur.
SÖYLENTİ III
“MS tedavisi olmayan bir hastalık olduğundan benim için yapılabilecek hiçbir şey yok”
MS’in şimdilik tedavisi olmayan bir hastalık olduğu doğrudur ancak, günümüzde Amerikan Federal İlaç Dairesi (-ki ülkemizde de Sağlık Bakanlığı) tarafından onay almış olan ve MS’e neden olan şikayetleri yavaşlatmaya ya da hastalığın seyrini değiştirmeye yönelik olarak kullanılan ilaçlar mevcuttur. Buna ek olarak, sağaltıma yönelik pek çok gelişme MS’teki yakınmaların çözümüne yardımcı olurken bizlere ömrümüzü daha kaliteli ve verimli geçirebilmek için ışık tutuyor. Günden güne ilerleyen tedavi araştırmaları ve MS’in günümüzde eskiye göre daha iyi anlaşılması, hastalığın tedavisinin bulanacağı konusunda bizlere son derece umut veriyor.
SÖYLENTİ IV
“Stres hastalığımı şiddetlendiriyor, işimden ayrılmalıyım.”
İşten kaynaklanan normal boyutlardaki stresin MS üzerinde etkili olduğuna dair bilimsel bir kanıt yoktur. Fakat; yorgunluk, konsantrasyon zorluğu gibi belirtiler iş ortamında sorunlara neden olabilir. MS’lilerin yaklaşık %30’u 20 yılı aşkın bir süredir günde 8 saat çalışmaya devam edebiliyorlar. Amerikan Ulusal MS Topluluğu bu oranın daha da yüksek olabileceğini, iş değiştirme/bırakmaların çalışanla işveren arasındaki tutumların değişmesinden kaynaklanabileceğini düşünüyor.
SÖYLENTİ V
“İyi bir ebeveyn olamayacağım için çocuk sahibi olmamalıyım.”
Çocuklar hepimizin sandığından daha az kırılgandırlar ve onlar üzücü gerçekleri kabullenmek konusunda bizim düşündüğümüzden daha yeteneklidirler. Aileler üzücü olabilecek gerçekleri gizleyerek çocuklarını korumaya çalışırlar. Oysa, aile üyeleri asında açık ve dürüst iletişim kurulması daha değerlidir.
Bir aile, zaman zaman kendini iyi hissetmeyen ve ekstra yardıma gerek-sinim duyan bir ferde sahip olabilir. Sorunların birlikte sırtlanması, aile bireylerinin kendilerini birbirlerine daha yakın hissetmesini sağlayabilir.MS deneyimlerinin kişiden kişiye farklı olmasından aileler de nasibini alır ve kaygılanırlar.
MS’li bir anne ya da baba, çocuklarıyla uzun yürüyüşlere çıkamasa da , alt alta üst üste boğuşamasa da, bunların dışında pek çok şeyi yapma şansına sahiptir.
Önemli olan, çocuklara destek olmak ve onların kendi hislerini dışa vurmalarına izin vermektir.
MS’li kadınların tümü, hamilelikleri esnasında sıkıntılarının (semptomlarının) azaldığını belirtirler. Doğumu izleyen ilk altı ayın ardından atak riskinin yükseldiği gözlemlenir. MS üzerinde, gebelik ve doğumun uzun vadeli bir etkisi yoktur.
Çocuklarının MS’e yakalanmasından endişelenenler şunu bilmeli ki, bu olasılık gerçekten çok küçüktür. (%1 ila %5 arası)
SÖYLENTİ VI
“Doğal tedaviler hekim reçetelerindeki ilaçlardan daha güvenlidir.”
Alternatif yaklaşımların değeri hakkındaki tartışmalar şiddetle devam ediyor. Alternatif terapileri savunanlar bazen geleneksel hekimliğe aldırılmamasını; semptomları kendi yöntemleri ile kısmen giderebileceklerini hatta bazı hastalıklara çare bulduklarını iddia ediyorlar.
Alternatif tıbba karşı olanlar ise güvenilirliği nesnel olarak ortaya konabilen, bilimselliği kanıtlanmış geleneksel ilaçları benimsediklerini ve görüşlerinin arkasında duracaklarını belirtip “sözde sağaltım” sağlayan ilaçları savunanlara meydan okuyorlar.
Diyetin bilimsel çalışmaların üzerinde tutulmak gibi bir iddiası ve talebi yoktur. Bununla birlikte genel sağlık açısından tüm insanlar gibi MS’lilere deMakul ölçülerde yağ açısından az, lif açısından bol çeşitli diyetler salık verilir.
SÖYLENTİ VII
“MS olduğum için artık hiç kimse beni sevmeyecek.”
MS, karşısına çıktığı pek çok çiftin birbirlerine daha kapalı davranmasına neden olabilir. Sorunlar üzerine konuşmak, birlikte çözümler üretmeye çalışmak , eşlerden her ikisinin de samimiyet duygusunu artırabilir.
Eşlerden birisi MS’e yakalandığında cinselliğin hayatlarından çıkarılması gerekmez. Bunun yerine eşler, cinsellikte karşılaşılan engellerin üzerinden beraberce gelmeye çalışıp birbirlerini hoşnut edebilecek yaklaşımlar geliştirebilirler.
SÖYLENTİ VIII
“Hiç kimse gelecekte beni neler beklediğini anlayamaz.”
Amerika Birleşik Devletleri’nde 400.000 civarında MS’li olduğu ve her hafta yeni tanı alan 200 kişinin bu gruba katıldığı, dünya çapında 2.5 milyon kişinin MS’ten etkilenmiş olabileceği bildiriliyor. Türkiye’de ise bu sayının 40.000 civarında olduğu sanılıyor.
SÖYLENTİ IX
“Bilim adamları MS’e karşı yürütülen savaşta bizleri daha ileri götürecek bir şey yapmıyorlar.”
MS araştırmalarında daha heyecan verici bir süreç bundan önce asla yaşanmamıştı. Bundan daha on yıl öncesine kadar hastalığın seyrini değiştirtebilecek hiçbir ilaç yokken, günümüzde MS’in değişik türeri için onaylanmış beş ayrı ilaca sahibiz. Amerikan Ulusal MS Topluluğu, her yıl MS’le savaş için 30 milyon dolar harcıyor ve bu parayla hastalığın neredeyse her açıdan incelendiği 300’de fazla araştırma destekleniyor.
"ALINTI"
|
